Tại cuộc họp báo Chính phủ chiều 1/12, phóng viên cho biết, nhiều nhà đầu tư sốt ruột vì đến hạn trả lãi mà nhiều công ty không trả. Đơn cử như nhóm nhà đầu tư Apax đến tận công ty mà vẫn chưa được trả lãi và một số trái phiếu sắp đáo hạn. Vậy Bộ Tài chính có biện pháp gì để đảm bảo quyền lợi của các nhà đầu tư và để các doanh nghiệp trả cả gốc lẫn lãi đúng hạn?

Về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi khẳng định, tình hình hiện tại khó khăn với thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ.

Tính đến 25/11/2022 khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp có xu hướng giảm, đọng 331,8 nghìn tỷ, và giảm 31,6% so với cùng kỳ 2021, đặc biệt là giảm dần qua các quý.

Trong khi đó có hiện tượng doanh nghiệp phát hành hoặc là nhà đầu tư đề nghị mua lại trái phiếu trước hạn. Đến 25/11/2022, khối lượng mua lại trước hạn của các doanh nghiệp là 161 nghìn tỷ đồng và bằng 114% của khối lượng mua lại năm 2021. Điều này phản ánh sự khó khăn, và mất niềm tin trên thị trường của nhà đầu tư.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi.

Cũng theo Thứ trưởng, niềm tin của thị trường giảm sút, ảnh hưởng rất lớn đến thị trường trái phiếu doanh nghiệp.

Các doanh nghiệp phát hành đang gặp khó khăn về thanh khoản, về dòng tiền, về tín dụng. Trong khi đó, thị trường bất động sản khó khăn do đó các doanh nghiệp bất động sản phát hành trái phiếu cũng khó khăn.

Để ổn định và phát triển thị trường trái phiếu doanh nghiệp, Thứ trưởng Nguyễn Đức Chi cho biết, về khuôn khổ pháp lý, Chính phủ đã ban hành Nghị định 65 sửa đổi, bổ sung một số nội dung của Nghị định 153 đã kịp thời tăng cường tính công khai, minh bạch của thị trường, xử lý các vấn đề bất cập cũng như bảo vệ quyền lợi của các nhà đầu tư.

Tuy nhiên, theo Thứ trưởng, tình hình thị trường thay đổi, diễn biến nhanh trong những tháng vừa qua đặt ra vấn đề để thích ứng tình hình mới, chúng ta hành động gì? Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo rất rõ phải rà soát ngay, kể cả Nghị định 65 vừa mới ban hành, để nếu có vấn đề gì, tình hình biến đổi như thế nào và cần bổ sung hoặc thay đổi thì chúng ta phải thực hiện ngay để thị trường quay trở lại.

Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đang khẩn trương để trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những vấn đề pháp lý liên quan đến Nghị định 65 và các quy định liên quan, và trong thẩm quyền của Chính phủ sẽ xem xét giải quyết trong tháng 12.

“Với những việc đó, chúng tôi tin rằng sẽ góp phần ổn định và đưa các doanh nghiệp phát hành, các nhà đầu tư sớm quay lại thị trường và để thị trường phát triển, vận hành một cách bình thường trở lại”, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Chi nói.

Cùng với đó, ngày 23/11, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã tổ chức buổi làm việc trực tiếp với 37 doanh nghiệp phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, có quy mô phát hành và lượng phát hành lớn, và có một số đáo hạn trong 2 tháng cuối năm 2022 và năm 2023; gần 10 công ty chứng khoán có thị phần tư vấn phát hành trái phiếu Chính phủ lớn.

Qua cuộc họp, Bộ Tài chính đã lắng nghe những kiến nghị, đề xuất của các doanh nghiệp cũng như của công ty tư vấn. Một số kiến nghị tập trung vào: khuyến khích khôi phục sớm niềm tin vào thị trường; tháo gỡ khó khăn trong thanh khoản và tín dụng của doanh nghiệp từ các tổ chức tín dụng; hoàn thiện khung pháp lý.

Bộ Tài chính đã có văn bản gửi tất cả các doanh nghiệp phát hành trái phiếu và yêu cầu: Các doanh nghiệp phải ưu tiên sử dụng mọi nguồn lực của doanh nghiệp để thực hiện đúng cam kết với các nhà đầu tư. Trường hợp có khó khăn khi thanh toán gốc, lãi trái phiếu thì cần có phương án thỏa thuận với các nhà đầu tư. Chủ động việc đó giống như chủ động ra thị trường để phát hành, và trách nhiệm phải thực hiện bằng mọi cách, bằng mọi giá, hết khả năng của mình.

Doanh nghiệp phải tuân thủ chế độ công bố thông tin theo quy định. Chủ động cung cấp thông tin của doanh nghiệp cho các nhà đầu tư. Chúng tôi khuyến nghị, yêu cầu các doanh nghiệp phải thuê các công ty tư vấn, trong đó có tư vấn về kiểm toán độc lập, tư vấn về xếp hạng tín nhiệm, định giá để xác định giá trị doanh nghiệp, từ đó có được kết quả công bố, công khai với các nhà đầu tư, để các nhà đầu tư biết được doanh nghiệp đang ở đâu để người ta có phương án.

Nếu doanh nghiệp nào vi phạm pháp luật thì các cơ quan quản lý nhà nước sẽ xử lý nghiêm, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các nhà đầu tư trong bất kỳ hoàn cảnh nào như Thủ tướng đã nói trong Hội nghị truyền thông chính sách.

“Để đảm bảo quyền lợi tốt nhất của các nhà đầu tư thì các doanh nghiệp phát hành phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ đã cam kết và để thực hiện điều đó phải thực hiện đồng bộ các giải pháp đưa thị trường trái phiếu trở lại vận hành một cách bình thường và nhịp nhàng. Khi đó thì cả quyền lợi của doanh nghiệp lẫn nhà đầu tư đều được thực hiện đầy đủ và nghiêm túc, chúng ta có một thị trường tiếp tục ổn định và phát triển an toàn”, ông Nguyễn Đức Chi nói.

Nam Yên