Chúng ta thấy mọi người thường truyền tai nhau nói rằng: “Cúng cả năm không bằng rằm tháng 7”. Đây là quan niệm của các cụ thời xưa về phong tục ngày Lễ Vu Lan báo hiếu – tức Rằm tháng 7 trong năm. Vậy rằm tháng 7 là ngày gì? Sự tích và ý nghĩa của ngày báo hiếu này ra sao? Chúng tôi xin phép được giải đáp qua bài viết dưới đây!

1. Rằm tháng 7 là ngày gì?
2. Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày rằm tháng 7
3. Vào ngày lễ Vu Lan, người con cần làm gì để báo đáp công ơn trời biển của các bậc cha mẹ?

Rằm tháng 7 là ngày gì?

Rằm tháng 7 là ngày gì? 

Rằm tháng 7 là ngày xóa tội vong nhân

Theo tín ngưỡng dân gian , rằm tháng 7 là xá tội vong nhân: Là ngày mở cửa ngục, ân xá cho vong nhân nên có lễ cúng Cô Hồn (vào buổi chiều) cho các vong linh không nhà cửa không nơi nương tựa, không có thân nhân trên Dương thế để thờ cúng, và là ngày mọi tù nhân ở Địa Ngục có cơ hội được xá tội, được thoát sanh về cảnh giới an lành.

Vào tháng 7 âm lịch, dân gian còn hay gọi là "tháng cô hồn", phong tục dân gian tin là tháng không may mắn và có những điều kiêng kỵ, cũng như là khuyến khích ăn chay và làm việc từ thiện. Dù  vậy, có nhiều nhà kinh doanh cho rằng, tháng 7 âm lịch cũng là tháng bắt đầu mua hàng để tích trữ bán trong dịp tết Nguyên đán.

Rằm thàng 7 là ngày lễ Vu Lan – báo hiếu

Rằm tháng 7 (hay còn có tên gọi khác là lễ Vu Lan) là ngày lễ để con cái báo đáp công ơn sinh thành của cha mẹ, tìm về cội nguồn yêu thương, là một trong những ngày lễ chính của Phật giáo. Theo truyền thống lâu đời của người Việt Nam, lễ này thường được tổ chức vào ngày rằm tháng 7 Âm lịch hằng năm và được người dân khá coi trọng.

Rằm tháng 7 là ngày Tết trung nguyên (văn hóa Trung Hoa)

rong văn hóa Trung Hoa, ngày rằm tháng bảy âm lịch thuộc Tiết Trung Nguyên và được gọi là Ngày Ma (hồn người chết) và tháng thứ bảy nói chung được coi là Tháng Ma, trong đó những con ma và linh hồn, bao gồm cả của tổ tiên đã qua đời, đến từ các cõi âm. Cùng với lễ Thanh Minh (vào mùa xuân) và Trùng cửu (vào mùa thu), con cháu còn sống tỏ lòng tôn kính đối với tổ tiên đã qua đời của họ, trong Lễ hội hồn ma, người chết được cho là về thăm những người sống.

Vào ngày thứ mười lăm, cõi thiên đàng và địa ngục và cõi người sống mở cửa và cả tín đồ Đạo giáo và Phật giáo sẽ thực hiện các nghi lễ để chuyển hóa và giải oan khổ của người quá cố.

Tại Việt Nam, việc cúng Rằm tháng Bảy thường được cúng ở chùa (thờ Phật) trước, rồi mới đến cúng tại gia. Lễ này thường được làm vào ban ngày, tránh làm vào ban đêm, khi Mặt Trời đã lặn^. Ngoài ra, theo truyền thống tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên trong dân gian, ngày này là ngày "Xá tội vong nhân" nên nhiều nhà có mâm cơm cúng trước nhà, để cúng những vong linh bơ vơ không gia đình, còn gọi theo dân gian là "cúng cô hồn", "cúng thí thực" (tặng thức ăn).

Nguồn gốc và ý nghĩa của ngày rằm tháng 7

Nguồn gốc của ngày lễ Vu Lan

Nguồn gốc của ngày rằm tháng 7 bắt nguồn từ sự tích Đức Mục Kiền Liên cứu mẹ của mình khỏi kiếp ngạ quỷ nơi địa ngục. Mẹ của Mục Kiền Liên là một người sống rất xa hoa, tham lam, độc ác và không tin vào Tam Bảo. Thường ngày, bà nấu rất nhiều thức ăn và làm vương vãi khắp nơi trên mặt đất. Còn cậu bé Mục Kiền Liên - con trai của bà có tính tình hiền lành, chịu khó, trái ngược hoàn toàn với mẹ cậu. Cậu bé luôn nhặt lại những hạt cơm của mẹ làm rơi xuống, rửa sạch đi rồi ăn lại chúng. Vì vậy, tất cả mọi người xung quanh và quen biết đều rất yêu mến, khen ngợi cậu hết lời. Sau khi bà Thanh Đề qua đời, Mục Kiền Liên đã xin xuất gia theo học Phật và trở thành đệ tử của Đức Phật. Khi có được phép thuật, Mục Kiền Liên liền dùng tuệ nhãn để tìm mẹ khắp nơi trong trời đất, cuối cùng cậu đã thấy mẹ nơi đại địa ngục.

Mục Kiền Liên trông thấy mẹ tóc tai rối xù, thân hình chỉ còn da bọc xương, đói khát, úp mặt xuống đất không thể ngưỡng nổi đầu lên. Mục Kiền Lên đau xót vô cùng, ôm mẹ bật khóc rồi dâng cho mẹ một bát cơm ăn cho đỡ đói. Thế nhưng, bà Thanh Đề vẫn còn quá sân tham, vì vậy khi đưa cơm đến miệng thì cơm đã hóa thành lửa đỏ, không thể ăn được. Mục Kiền Liên đã bất lực khi nhìn thấy cảnh này, cậu càng đau xót khi không thể cứu được mẹ mình và quay về tìm sự giúp đỡ của Đức Thế Tôn.

Đức Phật nói nếu muốn cứu mẹ thoát khỏi kiếp đọa đày, được sanh về cõi lành thì ngày 15 tháng 7 Âm lịch tức là ngày Tự Tứ của chư Tăng, cậu hãy mời tất cả các nhà sư lại và sắm sửa làm lễ cúng dường Tam Bảo để lấy phước cứu mẹ. Cũng kể từ đó, ngày 15 tháng 7 (tức Rằm tháng Bảy) trở thành ngày tri ân, báo hiếu theo tương truyền trong Phật giáo.

Ý nghĩa ngày lễ Vu Lan

Về mặt ý nghĩa, ngày lễ Vu Lan là ngày để tưởng nhớ đến công ơn của cha mẹ và tổ tiên nhiều đời nhiều kiếp của mỗi chúng ta. Vu Lan là “báo hiếu”, không chỉ dừng lại là báo hiếu đối với bố mẹ ở kiếp này mà còn là đối với cha mẹ ở nhiều kiếp trước. Theo đạo lý “ ăn quả nhớ kẻ trồng cây”, đây là dịp để mỗi chúng ta có thể tỏ lòng thành kính, hiếu thảo và biết ơn đối với công sinh thành, nuôi dưỡng với các bậc cha mẹ.

Ý nghĩa của hình ảnh bông hồng cài trên ngực áo

Trước đây, ngày lễ Vu Lan báo hiếu được tổ chức vào ngày 15 tháng 7 Âm lịch, tuy nhiên nhiều năm trở lại đây thì nó đã trở thành một đại lễ và được nhiều nơi tổ chức kéo dài suốt cả tháng 7 âm lịch.

Nếu đã từng tham gia vào những ngày lễ Vu Lan tại các đình, chùa sẽ dễ dàng bắt gặp hình ảnh của những bông hồng cài trên ngực áo với các màu đỏ, trắng và hồng nhạt.

Nghi thức bông hồng cài áo mục đích chính là để tưởng nhớ đến những người mẹ đã tạ thế, đồng thời tôn vinh những người mẹ còn lại trên thế gian này. Trong nghi thức buổi lễ, các Phật tử với hai giỏ hoa hồng bên người, một giỏ màu đỏ và một giỏ là màu trắng, sẽ được cài lên áo của những người đến chùa tham dự lễ.

Tương truyền xưa, hoa hồng chính là biểu tượng cho sự cao quý và tượng trưng cho tình yêu bất diệt. Nếu người nào còn đầy đủ cha mẹ thì cài hoa hồng màu đỏ, người nào chỉ còn mỗi cha hoặc mẹ thì sẽ cài hoa hồng nhạt màu hơn, còn những người nào không còn cha mẹ thì sẽ cài hoa hồng màu trắng.  

Vào ngày lễ Vu Lan, người con cần làm gì để báo đáp công ơn trời biển của các bậc cha mẹ?

Ăn chay, niệm Phật, cầu bình an cho tổ tiên, ông bà, cha mẹ

Ăn chay có nghĩa là không sát sinh, đưa con người về chốn thanh tịnh, đúng với bản ngã của mình. Do vậy, hãy ăn chay và thành tâm cầu nguyện cho cha mẹ của mình. Điều này giúp những người đã khuất thì sẽ được yên bình nơi chín suối và cha mẹ còn trên đời sẽ được khỏe mạnh, vui vẻ và bình an.

Quan tâm, hỏi han cha mẹ thường xuyên

Những lời yêu thương tưởng chừng như đơn giản nhưng lại càng khó khi con người ta càng trưởng thành. Đôi khi sự bộn bề và áp lực công việc hay sự phù phiếm của cuộc sống vật chất lấn át làm cho chúng ta dần quên đi những gì mà hiện tại chúng ta đang có. Trong ngày này, hãy dành thời gian quan tâm, hỏi han cha meh mình nhiều hơn, bởi hạnh phúc đơn giản lắm, có khi chỉ đến từ những điều nhỏ nhặt nhất!

Chuẩn bị mâm cơm tươm tất

Mâm cúng lễ Vu Lan bạn nên chuẩn bị đồ chay để dâng lên Thần Phật, gia tiên nhằm tỏ lòng thành kính và báo hiếu. Mâm cỗ không cần quá cầu kỳ hay phô trương mà quan trọng là phải phù hợp với hoàn cảnh gia đình, có thể chỉ đơn giản là xôi, bánh chưng, giò...

 

Ngoài ra, nếu có thể, chúng ta nên:

• Đến chùa thắp hương cầu nguyện và nghe các vị trụ trì thuyết giảng giáo lý.
• Tham dự lễ Vu Lan và cài hoa lên ngực áo để tưởng nhớ công ơn của các đấng sinh thành.
• Làm nhiều việc thiện, tâm ắt an

Bài viết trên đây là những thông tin cơ bản về ngày rằm tháng 7 cũng như sự tích và ý nghĩa của ngày này. Hy vọng rằng bài viết sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về ý nghĩa của ngày quan trọng này. Hãy cố gắng gửi những lời yêu thương chân thành nhất của mình đến cha mẹ - đấng sinh thành cùng những người thân yêu nhất trong ngày này và hàng ngày luôn nhé!