Trường hợp cá nhân mất đi để lại di sản là bất động sản cho người thân có làm phát sinh nghĩa vụ nộp thuế, phí cho người đó hay không là băn khoăn của nhiều người. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giải đáp cho quý độc giả thắc mắc trên.

1. Thuế thu nhập cá nhân (TNCN)

Điểm c, Khoản 9 Điều 2 Thông tư số 111/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính quy định rõ 7 trường hợp phải nộp thuế TNCN khi có thu nhập từ việc nhận thừa kế là bất động sản (giá trị bất động sản lớn hơn 10 triệu đồng), gồm:

- Quyền sử dụng đất

- Quyền sử dụng đất có tài sản gắn liền với đất

- Quyền sở hữu nhà, kể cả nhà ở hình thành trong tương lai

- Kết cấu hạ tầng và các công trình xây dựng gắn liền với đất, kể cả công trình xây dựng hình thành trong tương lai

- Quyền thuê đất

- Quyền thuê mặt nước

Các khoản thu nhập khác nhận được từ thừa kế là bất động sản dưới mọi hình thức (trừ thu nhập từ thừa kế là bất động sản theo hướng dẫn tại Điểm d, Khoản 1, Điều 3 Thông tư này).

Trường hợp ngoại lệ, thu nhập từ nhận nhận thừa kế giữa những người sau thì không phải nộp thuế TNCN: Giữa vợ với chồng, giữa cha/mẹ đẻ với con đẻ, giữa cha/mẹ nuôi với con nuôi, giữa cha/mẹ chồng với con dâu, giữa cha/mẹ vợ với con rể, giữa ông/bà nội với cháu nội, giữa ông/bà ngoại với cháu ngoại, giữa anh/chị/em ruột với nhau.

Nếu không thuộc những ngoại lệ nêu trên và giá trị bất động sản thừa kế lớn hơn 10 triệu đồng, người thừa kế sẽ phải nộp thuế TNCN, được tính theo công thức:

Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế x Thuế suất 10%

Trong đó, thu nhập tính thuế là phần giá trị tài sản nhận thừa kế vượt trên 10 triệu đồng mỗi lần nhận. Ví dụ, anh A được nhận thừa kế từ người cô ruột (không có con) mảnh đất trị giá 500 triệu đồng, thì tiền thuế TNCN mà anh này phải nộp là 490.000 đồng.

2. Lệ phí trước bạ

Khoản 10 Điều 9 Nghị định số 140/2016/NĐ-CP quy định 8 trường hợp được miễn lệ phí trước bạ khi nhà, đất là di sản nhận thừa kế hoặc là quà tặng giữa:

- Vợ với chồng

- Cha/mẹ đẻ với con đẻ

- Cha/mẹ nuôi với con nuôi

- Cha/mẹ chồng với con dâu

- Cha/mẹ vợ với con rể

- Ông/bà nội với cháu nội

- Ông/bà ngoại với cháu ngoại

- Anh/chị/em ruột với nhau

Nếu không thuộc 1 trong 8 trường hợp này, người nhận thừa kết bất nhà đất khi làm giấy chứng nhận (sổ đỏ) sẽ phải nộp lệ phí trước bạ, được tính bằng 0,5% giá trị bất động sản đó. Ví dụ với trường hợp của anh A, khi nhận thừa kế mảnh đất từ cô ruột trị giá 500 triệu đồng thì tiền lệ phí trước bạ mà anh này phải nộp là 500.000 đồng.