Dù vàng là một loại hàng hóa đặc biệt, có vai trò như tiền tệ để dự trữ và trao đổi hàng hóa, nhưng, cũng như mọi loại tài sản và hàng hóa khác, nó cũng chịu tác động từ quy luật cung cầu, lạm phát hay tình hình chính trị xã hội. Dưới đây là 8 yếu tố ảnh hưởng tới giá vàng và nhà đầu tư cần quan tâm.

1. Biến động của đồng USD

Giá đồng USD và giá vàng có mối quan hệ nghịch đảo nhau: Đô la Mỹ càng mất giá thì vàng càng tăng giá. Ngược lại, khi USD tăng liên tục thì nhu cầu về vàng sẽ giảm xuống.

Nguyên nhân vì vàng được coi là một trong những công cụ phòng ngừa lạm phát và sự mất giá của đồng tiền nói chung và đồng Đô nói riêng. Khi có giá trị đồng USD có dấu hiệu biến động xấu thì các nhà đầu tư có xu hướng mua vàng để “trú ẩn”, lượng cầu tăng trong khi cung không đổi khiến cho vàng tăng giá.

 Giá Đô la Mỹ ảnh hưởng lớn tới sự biến động của giá vàng

Tuy nhiên không phải lúc nào vàng và USD cũng đối nghịch với nhau. Có những thời điểm cả vàng và đồng Đô đều tăng do ảnh hưởng đến từ nguồn cung - cầu, cũng như từ nhiều yếu tố khác nhau tác động.

2. Lạm phát toàn cầu

Giá vàng sẽ tăng vọt khi nền kinh tế cận kề tình trạng lạm phát. Người dân hoặc các nhà đầu tư có xu hướng rót tiền vào vàng để bảo toàn tài sản của mình, cầu tăng thì giá sẽ tăng. Suy ra, lạm phát tỷ lệ thuận với giá vàng, chúng tác động qua lại lẫn nhau.

Từ xưa đến nay, vàng luôn là tài sản trú ẩn an toàn trước lạm phát và suy thoái kinh tế, khi đồng tiền mất giá thì người dân sẽ có xu hướng mua và nắm giữ vàng.

 Lạm phát toàn cầu ảnh hưởng tới toàn bộ nền kinh tế, bao gồm giá vàng

3. Nhu cầu đầu cơ vàng

Đầu cơ vàng nhằm mục đích hưởng lợi nhuận chênh lệch từ việc mua vàng ở giá thấp và bán ra khi giá cao. Khi thấy vàng đang có dấu hiệu tăng giá liên tục thì nhiều nhà đầu tư sẽ có tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ), đổ xô mua nhiều vàng, chờ vàng tăng thêm thì bán ra kiếm lợi nhuận chênh lệch. Càng nhiều người mua đẩy yếu tố cầu tăng khiến giá vàng càng tăng cao.

Ngoài ra, ở một số quốc gia như Ấn Độ và các nước khu vực Trung Đông đầu cơ vàng rất nhiều, một phần do văn hóa của họ gắn liền với vàng.

 Vàng đang là sản phẩm đầu cơ được nhiều người quan tâm hiện nay

Cần lưu ý, biến động giá vàng rất bất thường, không bất di bất dịch theo một quy tắc nào, cũng có nguy cơ đảo chiều giá. Vì vậy, nếu đã xác định đầu cơ vàng phải hết sức thận trọng, không nên mua dưới dạng lướt sóng, nên tích lũy ít nhất từ 3 - 6 tháng. Hoặc tối thiểu cũng cần phân tán nguồn tiền vào nhiều kênh đầu tư khác nhằm hạn chế nhất rủi ro có thể xảy ra.

4. Lực mua - bán từ Quỹ ETF vàng

Các Quỹ ETF vàng như iShare Gold Trust (IAU), SPDR Gold Shares (GLD) cũng tác động không nhỏ đến biến động giá vàng. Những quỹ hoán đổi danh mục này cho phép nhà đầu tư mua vàng bằng các chứng chỉ. Số lượng vàng mà những quỹ này nắm giữ là vô cùng lớn. Lực mua từ các quỹ ETF vàng cũng gây tác động không nhỏ khiến giá vàng tăng. Ngược lại khi các Quỹ ETF vàng “xả” ra thì giá vàng cũng giảm nhiệt hơn.

5. Ảnh hưởng của các yếu tố cung - cầu vàng

Về yếu tố cung:

Hằng năm, Việt Nam nhập khẩu vàng từ những nguồn cung trên thế giới. Khi giá vàng trong nước thấp hơn giá vàng thế giới thì các công ty có sẵn nguồn vàng sẽ xuất khẩu vàng đi nhằm thu lợi nhuận và ngược lại. Khi giá vàng trong nước cao hơn giá quốc tế thì họ lại nhập khẩu vàng về bán nội địa.

Về yếu tố cầu:

Theo báo cáo của Hội đồng vàng Thế giới năm 2021, Việt Nam là nước đứng thứ hai trên thị trường tiêu thụ vàng. Lượng tiêu thụ vàng miếng cũng lớn nhất trong khu vực và có xu hướng tích trữ trong lâu dài. Tính trong cả năm 2021, nhu cầu về vàng của Việt Nam đạt 31 tấn.

Có thể thấy, nhu cầu về vàng có nhu cầu về trang sức, nhu cầu tích lũy, nhu cầu làm nguyên liệu để sản xuất và nhu cầu dùng để đầu tư. Nhu cầu vàng càng lớn thì giá vàng sẽ càng tăng và ngược lại để có thể bình ổn được thị trường.

 Yếu tố cung - cầu của thị trường ảnh hưởng mạnh đến sự lên xuống của giá vàng

6. Ảnh hưởng của giá dầu

Vì giá dầu được tính bằng USD nên bất cứ biến động nào trong giá dầu cũng sẽ ảnh hưởng đến tỷ giá Đô la Mỹ, kéo theo sự tăng giảm của giá vàng. Nghĩa là giá vàng không bị ảnh hưởng trực tiếp từ giá dầu nó ảnh hưởng bởi những tác động liên quan đến giá dầu, có thể là tỷ giá Đô, biến động chính trị - xã hội…

Khi giá dầu tăng sẽ dẫn đến hệ quả đồng USD giảm giá, từ đó người ta có xu hướng nhập vàng về để tích trữ, chính vì cầu tăng đột ngột nên kéo theo sự tăng giá của vàng.

7. Các chính sách của Ngân hàng Trung ương

Chính sách về tiền tệ: Tỷ giá USD/VND góp phần làm giá vàng trong nước và thế giới quy đổi có sự chênh lệch với nhau.

Tại Việt Nam, Ngân hàng Nhà nước đã có các quy định về việc nhập khẩu vàng nhằm kiểm soát ngoại hối có liên quan đến việc điều chỉnh tỷ giá USD/VND.

8. Tác động từ kinh tế - chính trị

Lịch sử đã cho thấy, trong thời kỳ kinh tế - chính trị bất ổn, vàng vẫn giữ nguyên được giá trị của nó trong khi các tài sản khác đều giảm giá. Bởi thế nên nó luôn là mặt hàng ưu tiên hàng đầu người ta lựa chọn trong các giai đoạn đầy khó khăn.

Chẳng hạn, trong năm 2020, giá vàng tăng lên 13% do lo ngại tác động của dịch bệnh Covid 19 cũng như việc nền kinh tế bị phong tỏa. Các nhà đầu tư ồ ạt rút tiền khỏi các mô hình đầu tư khác để mua vàng nhằm tích trữ cho những bất ổn gia tăng trên thị trường. Hay cũng trong đợt đầu năm 2022, khủng hoảng địa chính trị của Nga và Ukraine đã khiến giá vàng tăng chóng mặt.

 Biến động và kinh tế - chính trị là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến giá vàng

Nhìn chung, giá vàng biến động lên xuống bởi nhiều yếu tố trong đó có cả nguyên nhân khách quan và chủ quan. Đặc biệt, là sự tác động của đồng đô la Mỹ hay chính sách tiền tệ và tình hình kinh tế - chính trị...

Tuy nhiên, vàng vẫn được xem là kênh đầu tư an toàn mà nhiều người tin tưởng và lựa chọn. Nếu quyết định đầu tư vàng thì nhà đầu tư cần nắm được những yếu tố ảnh hưởng đến nó, từ đó hiểu tình hình, dự đoán giá nhằm tạo cơ hội kiếm lợi nhuận.