Tại phiên thảo luận về dự án Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi) ngày 29/8, nhiều đại biểu nêu ý kiến về các giải pháp ngăn chặn tình trạng trốn thuế trong kinh doanh, chuyển nhượng bất động sản.

Đại biểu Hoàn dẫn chứng, từ mặt hàng xe máy, ô tô cho đến nhà ở không khó để chúng ta tìm kiếm trên mạng với giá bán của chủ đầu tư được đăng công khai nhưng mua được theo giá niêm yết của họ rất khó. Vậy, giá trị giao dịch thật của bất động sản do các doanh nghiệp rao bán ở đâu, đó là các giá được đăng đầy rẫy trên mạng nhưng được hô biến tại các xuất đối ngoại, xuất nhượng lại, giá chủ đầu tư nhưng lại được cộng thêm một khoản không hề nhỏ, đó là khoản tiền chênh không được ghi trong hợp đồng mua bán mà bản chất là trốn thuế.

Đại biểu Lê Thanh Hoàn (Thanh Hoá).

 nhưng không có nghĩa đánh đồng tất cả, nhiều doanh nghiệp bất động sản trong thời gian vừa qua bán hàng minh bạch, thông qua giá niêm yết công khai, tổ chức các buổi bán hàng trực tiếp. Đặc biệt, tổ chức bán đấu giá công khai không hạn chế người tham gia. Đây là một giải pháp rất đáng để nghiên cứu quy định trong luật, vừa kiểm soát được giá giao dịch, tránh thất thu thuế, vừa hình thành nên cơ sở dữ liệu đầu vào của giá thị trường bất động sản.

Cũng liên quan tới ngăn chặn trốn thuế trong kinh doanh bất động sản, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng, với điều kiện về tổ chức, cá nhân khi kinh doanh bất động sản, nếu tổ chức, cơ quan, đơn vị hóa giá nhà bán thì bán này không phải có mục đích kinh doanh, cho nên không phải thành lập doanh nghiệp và không cần phải thành lập hợp tác xã.

Tuy nhiên, theo đại biểu Hòa, trong thời gian qua có nhiều trường hợp cá nhân mua, bán bất động sản mà không thành lập doanh nghiệp hoặc hợp tác xã. “Bởi vì họ cho rằng không nhằm mục đích lợi nhuận, nhưng điều kiện đơn vị, địa phương không phát hiện thôi chứ đều có mục đích lợi nhuận hết, họ không thành lập hợp tác xã, không thành lập doanh nghiệp để trốn thuế, cho nên đây là vấn đề cần có quan tâm”, đại biểu Hòa kiến nghị. Đồng thời nhấn mạnh phải rạch ròi, cụ thể đối với những cá nhân mua bán nhiều lần về kinh doanh bất động sản mà không thành lập doanh nghiệp thì phải có chế tài nhất định.

Theo đại biểu Phạm Văn Thịnh (Bắc Giang) thống kê hiện nay có khoảng 3 triệu tài sản là bất động sản đang được cho thuê. Dữ liệu cơ quan thuế có thể lên đến khoảng 500.000 đối tượng cá nhân có thu nhập vượt ngưỡng 100 triệu đồng.

Đại biểu Thịnh phân tích, hiện nay thuế đối với loại hình kinh doanh bất động sản cho thuê gồm thuế môn bài 2 triệu/1 năm, thuế GTGT là 5% và thuế TNCN là 5% và tổng thuế là 10%. Nếu họ tự thành lập doanh nghiệp thì họ sẽ được thực hiện việc hạch toán thuế thu nhập doanh nghiệp, họ sẽ tiết kiệm hơn và rất nhiều khoản chi phí để cho sửa chữa nhà sẽ được hạch toán vào chi phí của tài sản đó. Tuy nhiên, lựa chọn việc cá nhân tự cho thuê họ sẽ có được sự thuận tiện về mặt hạch toán thuế nhưng họ lại phải chịu chi phí thuế cao hơn.

Trước thực tế đó, đại biểu Thịnh Nên cho rằng cần tôn trọng thực tế này và để không ảnh hưởng đến nhiều người đang có tài sản trong nền kinh tế của đất nước đang thực hiện việc cho thuê bất động sản. Đại biểu kiến nghị nên giữ nguyên theo phương án cá nhân được lựa chọn giữa việc thành lập hay không thành lập doanh nghiệp.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Tạo (Lâm Đồng) cho rằng cần rà soát lại có liên quan đến luật thuế, nếu kinh doanh bất động sản mà không thu được lợi nhuận thì đề cập về thuế TNCN như thế nào? Hai là thuế TNDN đối với các doanh nghiệp có liên quan đến việc kinh doanh bất động sản. Đây là vấn đề có liên quan đến luật thuế.

Đại biểu Nguyễn Tạo cũng đề nghị các cơ quan thẩm tra, cơ quan soạn thảo, cơ quan hữu quan khác tiếp tục phối hợp chặt chẽ để rà soát các nội dung, để nâng cao chất lượng trình tại kỳ họp lần thứ 6 Quốc hội thông qua, trên cơ sở của Luật Đất đai, Luật Nhà ở và Luật Kinh doanh bất động sản để có sự đồng bộ thì nghiên cứu về luật thuế, trong này đã tách ra hai vế, một vế kinh doanh bất động sản có lợi nhuận và mục đích không lợi nhuận.

Huyền Châu