Trong số các mâu thuẫn chung cư xảy ra trong thời gian gần đây, có thể thấy tình trạng chủ đầu tư cố tình lách luật, sử dụng phần diện tích chung riêng sai mục đích khiến người dân chịu thiệt.

Học sinh Trường PTTH Xuân Thủy sinh hoạt tại chung cư Anthena Complex Xuân Phương

Trên địa bàn Thành phố Hà Nội từng xảy ra hàng loạt dự án người dân tố chủ đầu tư cố tình lạm dụng phần diện tích chung của tòa nhà để kinh doanh nhằm thu lợi bất hợp pháp.

Điển hình như tại dự án Golden West Lê Văn Thiêm, người dân tố chủ đầu tư tự ý biến 58 ô thoáng (ô thông tầng) thành các căn hộ để bán; dự án Star City tại 81 Lê Văn Lương chủ đầu tư cố tình không minh bạch diện tích chung riêng, cho người bên ngoài tòa nhà gửi xe ô tô dưới hầm; tại dự án Artemis - số 1 Lê Trọng Tấn, cư dân còn "tố" chủ đầu tư tự ý thay đổi công năng tầng kỹ thuật, cho thuê làm quán bia…

Trường học mọc trong nhà chung cư

Và gần đây nhất cư dân tại một số dự án mới đi vào sử dụng tỏ ra bất an khi nơi mình sinh sống bỗng nhiên xuất hiện trường học gây ra nhiều phiền toái cho những người dân đang sinh sống tại chung cư.

Cụ thể, người dân sinh sống tại chung cư Anthena Complex Xuân Phương cho biết, thời điểm tháng 7/2019 tại khu vực tầng 2 của tòa nhà dù các hạng mục chưa được hoàn thiện, nhưng đã xuất hiện nhiều lớp học và thầy trò được cho là của trường PTTH Dân lập Xuân Thủy.

Lớp học của trường PTTH Xuân Thủy tại chung cư

“Trường không ra trường, lớp không ra lớp, phòng không ra phòng vậy mà gần 200 học sinh chưa biết hư ngoan thế nào xuất hiện hàng ngày, gây ồn ào, nguy hiểm, mất vệ sinh, ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống sinh hoạt của cư dân” – anh Nguyễn Thành Sơn, Phó Ban quản trị tòa nhà cho biết.

Đặc biệt, cũng theo những người dân nơi đây thì căn cứ theo nội dung hợp đồng mua bán, khu vực tầng 2 của tòa nhà - nơi tổ chức các lớp học nói trên không hề có chức năng dành cho giáo dục, đào tạo.

Trước sự việc trên, trao đổi với Diễn đàn Doanh nghiệp, bà Đỗ Thị Hằng - Trưởng Ban Quản trị tòa nhà cho biết: "Chúng tôi đã gửi đơn, thư, tin nhắn, thư điện tử… phản ánh sự việc tới các cơ quan ban ngành có trách nhiệm giải quyết. Thời điểm hiện tại các hoạt động giảng dạy của trường Xuân Thủy đã tạm dừng, tuy nhiên bàn ghế, đồ dùng lớp học vẫn được kê tại vị trí tầng 2 của tòa nhà. Việc tổ chức dạy và học có còn tiếp diễn nữa hay không chúng tôi chưa nhận được thông tin chính thức nào".

Về phía chính quyền địa phương, ông Phạm Hải Hoạt – Phó Chủ tịch phường Phương Canh cho biết, khi cư dân có ý kiến, đại diện phường đã cùng đoàn thanh tra của Sở Giáo dục TP Hà Nội trực tiếp thanh tra và kết luận cơ sở không đủ điều kiện dạy và học.

“Đến nay việc học đã không còn diễn ra. Số bàn ghế và đồ dùng vẫn còn đó là do nhà trường đang sửa nên tạm thời gửi lại nơi này” – ông Hoạt nói.

Tương tự, là dự án tổ hợp thương mại, dịch vụ, văn phòng và nhà ở chung cư PVV – Vinapharm số 60B Nguyễn Huy Tưởng. Thời điểm cuối năm 2018, tại ví trí tầng 5 và tầng 6 của tòa nhà cũng được “hô biến” thành cơ sở đào tạo của trường Đại học Đông Đô.

Mỗi ngày, cùng chung lối đi nhỏ vào tòa nhà là sự vào – ra của hàng trăm lượt giáo viên, sinh viên và cư dân. Điều này đã gây xáo trộn nghiêm trọng đến đời sống cư dân tại tòa nhà cũng như cư dân tại các khu lân cận.

Được biết, ngoài việc tổ chức dạy và học đối với sinh viên của trường, đơn vị này còn thông báo cho thuê phòng học dành cho các tổ chức và cá nhân bên ngoài sử dụng.

Hội trường tổ chức đào tạo của trường Đại học Đông Đô tại chung cư PVV – Vinapharm

Hàng trăm học sinh ra vào gây xáo trộn nghiêm trọng đến đời sống cư dân

Một doanh nghiệp cho biết, thuê mặt bằng chung cư làm lớp học sẽ giúp họ giảm thiểu chi phí mặt bằng rất nhiều so với khi thuê mặt bằng bên ngoài. Bên cạnh đó, cư dân sống trong các khu chung cư rất đông, do đó lượng học sinh sống ngay trong tòa nhà cũng đã là một con số đáng kể.

Thuộc diện vi phạm

Trao đổi với Báo Diễn đàn Doanh nghiệp về thực trạng trên, luật sư Trương Quốc Hoè - Trưởng VPLS Interla, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, kể cả trường học mầm non, tiểu học, nếu không có trong quy hoạch thì cũng thuộc diện vi phạm.

“Tòa chung cư có xuất hiện các hoạt động của trường học sẽ ảnh hưởng nhiều đến môi trường mà trước hết là ảnh hưởng tới mật độ dân cư. Ví dụ: tỷ lệ chiếm dụng không gian, oxy, rác thải, tiếp đến là chỗ để xe, thậm chí cả vấn đề điện, nước sinh hoạt và nước thải,… đều được xác định trên quy hoạch tổng thể đó là mật độ dân cư” – Luật sư Hòe nói.

Cũng theo luật sư Hòe, căn cứ theo quy hoạch của dự án, với mục đích sử dụng của tòa chung cư là văn phòng và nhà ở thì mục đích sử dụng gồm thương mại, văn phòng và nhà ở. Rõ ràng quy hoạch chỉ đạt được 3 tiêu chí trên, chứ không có tiêu chí về trường học.

Với đặc thù trường học, đặc biệt là trường THPT hoặc trường đại học thì khối lượng cũng như tỷ lệ con người tham gia không phải là thường xuyên nhưng phải chiếm từ 10h đến 14h/ngày, qua đó cho thấy việc làm này là vi phạm.

“Trong trường hợp này, rõ ràng công trình đó không nằm trong đối tượng được phép hoạt động thì chủ sở hữu tài sản ký hợp đồng cho thuê trường học, bản thân hợp đồng đã bị vô hiệu. Tức là nội dung thỏa thuận không phù hợp, vì công trình này được xây dựng lên không phải để dành cho hệ thống trường học. Do đó, chủ dự án ký hợp đồng cho trường học thuê mặt bằng đã vi phạm pháp luật về mặt dân sự. Trong trường hợp vi phạm như vậy, Thanh tra Sở Giáo dục và Thanh tra Sở Xây dựng có quyền thanh tra và đình chỉ hoạt động" - Luật sư Hoè cho biết.

"Nếu Sở Xây dựng và Sở Giáo dục kiểm tra thì đương nhiên hợp đồng đó không thỏa mãn điều kiện của Luật Giáo dục và điều kiện của Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở. Nếu dự án đã hình thành Ban quản trị thì việc giải quyết, khiếu nại sẽ thuộc thẩm quyền của Ban quản trị tòa nhà” – luật sư Hòe nhấn mạnh.

Luật sư Hòe dẫn chứng, trường hợp này tương tự như sự việc tại tòa nhà M5, đường Nguyễn Chí Thanh. Trước việc chủ sở hữu cho thuê kinh doanh và sử dụng không đúng mục đích từ tầng 1 – 6, Ban quản trị tòa nhà đã khiếu nại tới các cơ quan chức năng để giải quyết triệt để.

HỒNG HƯƠNG