Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai vừa ra Kết luật Thanh tra đột xuất công tác quản lý đất tái định cư dự án Tiểu khu đô thị số 3, phường Bắc Cường, TP Lào Cai.

Theo hồ sơ, năm 2004, UBND tỉnh Lào Cai ban hành Quyết định 390/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết Tiểu khu đô thị số 3, Khu đô thị mới Lào Cai - Cam Đường (giai đoạn 2004-2010); tổng diện tích quy hoạch 33ha.

Ngày 20/5/2010, UBND TP Lào Cai ban hành Quyết định 750/QĐ-UBND về việc phê duyệt phương án tổng thể bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB) dự án.

Đến ngày 27/11/2013, UBND TP phê duyệt Phương án 21/PA-UBND giao đất tái định cư Tiểu khu đô thị số 3. Đây là dự án xây dựng khu đô thị mới, Công ty CP Nam Tiến được UBND tỉnh lựa chọn là chủ đầu tư thực hiện.

Dự án Tiểu khu đô thị số 3 do Công ty CP Nam Tiến làm chủ đầu tư có nhiều vi phạm trong giao đất tái định cư.

Năm 2013, UBND TP Lào Cai đã thực hiện cơ bản về thu hồi đất đối với các hộ gia đình, cá nhân, tổ chức xét duyệt tư cách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, phê duyệt phương án đền bù cho các hộ gia đình. 

Theo báo cáo của UBND TP Lào Cai, thanh tra rà soát theo kết quả thực hiện tái định cư, giao đất có thu tiền sử dụng đất gồm: Tổng số bố trí tái định cư là 292 hộ. Trong đó: Số hộ giao đất diện chính chủ là 133 hộ. Phát sinh từ hộ chính chủ có đất thu hồi là 90 hộ. Số hộ có nhà trên đất nông nghiệp thu hồi là 14 hộ. Số hộ có nhà trên đất nông nghiệp người khác là 55 hộ.

Nhưng hồ sơ, tài liệu thu hồi đất, bồi thường, hộ trợ và tái định cư dự án không được lưu giữ theo quy định. Đa số hồ sơ thu hồi đất của các hộ gia đình thuộc dự án chưa được cập nhật chỉnh lý biến động về đất đai sau khi có quyết định thu hồi đất, các bản gốc chứng nhận quyền sử dụng đất chưa được thu hồi đầy đủ theo quy định.

Việc UBND TP Lào Cai phê duyệt giao đất cho các hộ chính chủ khi không có tài liệu gì để chứng minh các trường hợp không có chỗ ở nào khác trên địa bàn phường là thiếu căn cứ pháp lý. UBND TP thu hồi đất của các hộ gia đình, cá nhân đang sử dụng đất, chưa được cấp giấy chứng nhận (không có giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật Đất đai) dù không có xác nhận của UBND phường về nguồn gốc sử dụng đất, tình trạng tranh chấp đất đai đối với thửa đất… là chưa đảm bảo theo quy định.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai cũng đã chỉ ra việc thu hồi 12 trường hợp có hợp đồng tặng, cho chuyển nhượng quyền sử dụng đất nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký đất đai là không đúng quy định của luật. Dẫn đến việc giao đất tái định cư cho 12 trường hợp sai đố tượng.

Ngoài ra, UBND TP Lào Cai xét duyệt cho 55 trường hợp không thuộc đối tượng bị thu hồi đất (có nhà trên đất người khác) không thuộc diện phát sinh từ các hộ chính chủ có đất ở bị thu hồi là không đúng quy định pháp luật.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Lào Cai cho rằng, một trong những nguyên nhân để xảy ra sai phạm trên là do công tác quản lý đất đai, xây dựng chưa được chặt chẽ, vẫn còn để xảy ra tình trạng SDĐ sai mục đích, xây dựng nhà trên đất không phù hợp với mục đích sử dụng đất, xây dựng công trình tại đô thị không phép, xác định không đúng đối tượng thu hồi đất; Công tác xét duyệt, giao đất tái định cư chưa chặt chẽ; Một số trường hợp được xét duyệt tái định cư chưa đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định.

Từ những sai phạm đã nêu, Sở Tài nguyên và Môi trường kiến nghị UBND tỉnh Lào Cai làm rõ trách nhiệm và xử lý kỷ luật theo đúng quy định của pháp luật đối với các cơ quan, tổ chức, cá nhân để xảy ra vi phạm.

Đồng thời, chỉ đạo UBND TP kiểm tra, rà soát, thu thập tài liệu của 3 nhóm đối tượng, nếu đủ điều kiện giao đất thuộc diện phát sinh tại thời điểm bố mẹ bị thu hồi đất thì hoàn thiện hồ sơ theo quy định, không thực hiện thu hồi đất đã giao và phải thực hiện nghĩa vụ tài chính về đất đai theo quy định. 

“UBND TP Lào Cai phải chịu trách nhiệm về kết quả kiểm tra, rà soát và hoàn thiện hồ sơ của các đối tượng nêu trên. Trường hợp không đủ điều kiện thì thực hiện thu hồi... Đối với các trường hợp chưa ban hành quyết định giao đất tái định cư thì thực hiện huỷ kết quả xét duyệt, huỷ biên bản xác định ví trí tái định cư trên sơ đồ”- kết luận nêu rõ.

Sở Tài nguyên và Môi trường cũng đề xuất UBND tỉnh Lào Cai kiểm điểm trách nhiệm của lãnh đạo UBND TP Lào Cai do thiếu trách nhiệm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo đã để xảy ra các vi phạm trong công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.