Tôi có một người bạn nữ, độc thân, thu nhập hàng tháng khoảng 14 triệu, có khi gần 16 triệu nhưng lương tháng nào hết tháng đó, có khi còn bị âm tiền phải đi mượn tôi.

Bạn ấy thuê nhà mỗi tháng hết 4 triệu, còn lại ăn xài, mua sắm hết sạch cả tiền. Thỉnh thoảng cũng để dành được 1, 2 triệu nhưng vài hôm lại thích một món đồ đắt đỏ thì dành dụm bao nhiêu cũng lấy ra mua cho bằng hết.

Nhiều lần gặp nhau tôi cũng khuyên xa khuyên gần, bảo rằng giờ làm ra tiền thì cố mà tiết kiệm đi, sau này có gì còn mua nhà, mua cửa cho có chỗ an cư lâu dài. Mỗi lần như vậy thì bạn ấy đều trả lời rằng “nhiêu đây tiền thì tiết kiệm bao lâu mới mua được nhà, giỏi lắm tiết kiệm được một, hai trăm triệu thì cũng như muối bỏ bể so với căn như tiền tỷ mà thôi!”. Chắc là nhiều người cũng có ý nghĩa giống người bạn của tôi.

Nhưng cá nhân tôi vẫn nghĩ rằng dù nhiều ít cũng nên dành dụm để mua nhà, ít thì nhà nhỏ, nhiều thì nhà lớn. Đôi khi nợ cũng mang lại nhiều lợi ích. Khi đang “gánh” một khoản nợ mua nhà, bạn buộc phải chăm chỉ hơn hoặc linh hoạt hơn để tạo thêm nguồn thu nhập nhằm kiếm tiền trả nợ.

Có nhiều người hay bảo rằng mắc nợ khổ lắm, ăn không ngon, ngủ không yên. Ấy vậy mà xã hội vẫn đầy người mua được nhà bằng con đường vay nợ đó thôi. Các khoản bắt buộc phải chi như ăn uống, học hành, thậm chí là du lịch, nếu không phung phí, khéo vun vén thì vẫn có thể chi được.

Nhiều tiền thì mua nhà gần, ít tiền thì mua nhà xa.

Thêm nữa, tôi nghĩ rằng chúng ta nên tranh thủ vay mua nhà càng sớm càng tốt. Thứ nhất, giá nhà đất thì ngày càng tăng cao, có lẽ còn cao tăng nhanh hơn lãi suất ngân hàng. Thứ hai, trước 40 tuổi thì có thể bạn chưa có con hoặc con bạn vẫn còn nhỏ, mức chi tiêu còn ít, càng nhiều tuổi con cái càng lớn, cha mẹ càng già yếu, mức chi tiêu càng nhiều lên, nếu phải gánh thêm nợ mua nhà thì sẽ ngặt hơn.

Cũng có ý kiến cho rằng “còn trẻ không hưởng thụ, cho lo cắm mặt trả nợ, về già sức yếu muốn hưởng thụ cũng không được nữa, nhỡ may ung thư đột quỵ thì còn tệ hơn nữa”. Nhưng sao họ không nghĩ đến trường hợp được sống mạnh khỏe tới già, nhưng tuổi xế chiều lại bị bệnh vặt, lại còn sống thiếu thốn, chật vật do phải ở nhà thuê và con cái không có điều kiện hỗ trợ?

Ngoài ra, từng giai đoạn khác nhau thì sức kiếm tiền cũng khác nhau. Có những người chỉ thu nhập cao trong một giai đoạn nhất định, sau đó thì cứ trung bình vì cơ hội đầu tư không phải lúc nào cũng có và gặp được, người ta hay gọi là “gặp thời”. Do đó, lo làm ăn, bớt hưởng thụ ở độ tuổi 30 để sau này sống thảnh thơi, an nhàn vẫn hơn.

Quan điểm sống mỗi người mỗi khác nhưng cũng nên sống sao cho phù hợp với tiêu chuẩn của xã hội. Nếu như có quá ít tiền thì cũng không nên mua nhà vì phải vay nhiều, tiền lãi trả cao. Nhưng khi có kha khá tiền, tiền lãi xấp xỉ tiền thuê nhà thì mua nhà là lựa chọn khôn ngoan hơn.

Ngay cả nếu bạn chưa đủ tiền mua nhà gần chỗ làm, trong nội thành thì cứ mua một căn ở nơi mà điều kiện cho phép, sau đó thuê nhà gần chỗ làm, ít ra căn nhà kia sẽ là một nguồn thu nhập thụ động cho mình.

Tôi cứ tính thế này, nếu cứ thuê nhà năm này qua năm khác, lúc trẻ bạn còn sức khỏe để đi làm trả tiền thuê nhà, nhưng về già, nếu con cái không đủ điều kiện phụng dưỡng thì bạn sẽ làm sao? Sống nhờ lương hưu liệu có đủ trả tiền thuê nhà khi giá ngày càng đắt đỏ như hiện nay không?