Ghi nhận của PV cho thấy, nhiều diện tích đất công đang được Trung tâm Văn hoá quận 5 (thuộc UBND quận 5) cho thuê hoặc bỏ hoang tại vị trí số 105 đường Trần Hưng Đạo, phường 6, quận 5.

Với diện tích rộng gần 5ha, ngoài sự hiện diện của trung tâm này, còn là hàng loạt đơn vị “chia chác” đất công để kinh doanh, thu lợi. Điển hình và chiếm dụng nhiều nhất là Cà phê Cá Koi (bên trái Trung tâm từ đường Trần Hưng Đạo nhìn vào), Nhà hàng Cát Tường (bên phải Trung tâm Văn hoá quận 5), phía ngoài là cà phê Ông Bầu hay Nhà sách Phương Nam… hoạt động khá lâu.

Nhà hàng Cát Tường nằm bên phải Trung tâm Văn hoá quận 5 có diện tích rất lớn.

Như Cà phê Cá Koi là quán chiếm khu đất hết sức rộng lớn, khai trương hoạt động từ ngày 9/1/2020 và được giới thiệu “là quán cà phê Cá Koi quy mô cực khủng ngay trung tâm quận 5”. Mặc dù xây dựng trên đất công, nhưng quán cà phê này xây dựng nhiều hạng mục công trình kiên cố. Trong đó, có những hồ cá koi và hố để làm cà phê dạng theo bồn, với quy mô rất lớn. Cũng theo quảng cáo, quán có thể chứa được 600 khách cùng lúc. 

Cà phê Cá Koi trưng bảng ở phía ngoài.

Hay Nhà hàng Cát Tường có không gian rộng hàng ngàn m2, phía ngoài là cà phê Ông Bầu, bên trong là hệ thống nhà hàng Cát Tường. Sau lưng Nhà hàng Cát Tường là một dãy nhà để trống và sử dụng với diện tích rất ít. 

Cũng tại địa chỉ 105 Trần Hưng Đạo (phía con hẻm bên hông của Nhà hàng Cát Tường) có nhiều khu nhà đang đóng cửa. Điển hình là Trung tâm Biểu diễn cá Vàng - Nhạc Việt. Hai trung tâm này đều cửa đóng then cài. Ngoài ra, phía sau còn có một quán bida Cá Vàng đang hoạt động.

Bên trong Cà phê Cá Koi chiếm diện tích rất lớn.

Đại diện Trung tâm Văn hóa quận 5 cho biết, các công trình này đã có từ lâu, nên muốn trả lời báo chí phải có ý kiến của Thường trực UBND quận 5.

Theo tài liệu của Trung tâm Văn hóa quận 5, Trung tâm được xây dựng trên nền đất của khu Casino Đại thế giới cũ, nơi mà những năm 1940-1960 từng nổi tiếng là sòng bạc lớn nhất Đông Dương, khu ăn chơi trác táng đầy tai tiếng của chế độ cũ. Sau năm 1975, nơi này là một bãi đất sình lầy, có một thủy đài lớn, 15 hộ dân cư ngụ với ao rau muống và một số xác nhà đổ nát, được sử dụng tạm thời làm bãi giam giữ xe tang vật của Công an Tp.HCM.

Trung tâm Biểu diễn cá Vàng - Nhạc Việt cửa đóng then cài.

Đến năm 1979, nhằm góp phần tuyên truyền giáo dục chủ trương chính sách của Đảng, nhà nước, từng bước xây dựng đời sống văn hóa mới cho nhân dân trên địa bàn, quận 5 đã tuyên truyền thuyết phục 13/15 hộ dân cư ngụ tự di dời, dựng lên trên khu đất này 1 sân khấu tạm, bãi chiếu phim ngoài trời. Từ đó, giao cho Phòng Văn hóa - Thông tin quận tổ chức các hoạt động thông tin tuyên truyền – văn hóa văn nghệ, đáp ứng kịp thời nhu cầu hưởng thụ văn hóa của đồng bào người Việt, người Hoa trong khu vực, trở thành điểm sinh hoạt lành mạnh của mọi tầng lớp nhân dân trong và ngoài quận 5.

Trung tâm Biểu diễn Cá Vàng cũng bỏ hoang.

Năm 1985, Nhà Văn hóa cấp quận khang trang đã được xây dựng lên theo phương thức xã hội hóa với kinh phí một phần từ vốn ngân sách quận và nguồn thu bán vé của Nhà Văn hóa, cùng với sự đóng góp của Công ty CP Thực phẩm Cholimex, các hội quán người Hoa và nhiều nguồn lực khác. Năm 1996, Nhà Văn hóa quận 5 đã được UBND Tp.HCM ban hành quyết định nâng cấp thành Trung tâm Văn hóa quận 5. 

Phần đất bên hông Trung tâm đang cho thuê.

Từ năm 1997, Trung tăm văn hoá quận 5 xây dựng hàng loạt những công trình mới, trong đó có Công viên nước Đại thế giới, Khu biểu diễn cá heo (hiện bỏ hoang, xuống cấp). Còn Nhà hàng Cát Tường đưa vào hoạt động từ năm 2001, Nhà cưới Hoa Hồng hình thành năm 2003. Đến năm 2006, Nhà sách Phương Nam mọc lên, còn Sân khấu Cá Vàng hoạt động vào năm 2007 và trở thành sân khấu 2B từ năm 2009 (hiện bỏ hoang). Riêng Cà phê Cá Koi chính thức khai trương ngày 9/1/2020.

Còn đó là phần diện tích bỏ hoang, lãng phí.

Như vậy theo thời gia, các công trình vì mục đích kinh doanh – thu lợi mọc lên trên đất công nhưng vẫn ngang nhiên tồn tại. Liên quan đến đất công trên địa bàn cho thuê và đặc biệt tại số 105 Trần Hưng Đạo, PV đã đến liên hệ với UBND quận 5, tuy nhiên, đến nay chưa có câu trả lời.  

Thanh Tùng