Trong bối cảnh siết tín dụng vẫn có một khoản vốn ưu tiên nhất định được các ngân hàng dành cho vay mua nhà để ở, tuy nhiên, lãi suất cao chính là rào cản khiến người mua nhà khó tiếp cận nguồn vốn này.

Chị Ngọc Thúy, ngụ tại quận 2, TP.HCM đang liên hệ với một số ngân hàng (NH) trên địa bàn TP để nhờ tư vấn vay mua nhà với khoản tiền khoảng 1,4 tỉ đồng. Các NH đều đồng ý sẽ giải ngân khoản vay trị giá dưới 70% giá trị căn hộ mà chị Thúy tính mua với điều kiện chị phải chứng minh được khoản thu nhập hàng tháng đủ để trả nợ và tính pháp lý của căn hộ đó. Lãi suất vay tại các NH dao động trong mức 10,5-12,5 %/năm.

Vay mua nhà không khó

Mọi thủ tục giấy tờ vay mua nhà được thực hiện đơn giản, nhanh chóng nhưng chị vẫn rất cân nhắc về khoản vay vì mức lãi suất không hề ưu đãi. Chị Thúy tâm sự: "Tính ra mỗi tháng cả gốc và lãi tôi phải trả khoảng 15-16 triệu đồng. Mức này hơi áp lực so với thu nhập của 2 vợ chồng".

Anh Bá Dũng làm nghề kinh doanh tự do vừa mới được NH TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) cho vay 2,5 tỉ đồng để mua nhà ở quận Thủ Đức (TP HCM) với mức lãi suất trong năm đầu tiên là 9,2%. Lãi suất từ năm thứ 2 trở đi rơi vào khoảng 11%/năm, tùy theo thị trường. Anh Dũng bộc bạch: "Tính ra mỗi tháng, gốc và lãi tôi phải trả khoảng 30 triệu đồng. Từ ngày vay mua nhà, tôi phải ráng làm nhiều hơn, nhận thêm việc bên ngoài để có đủ chi phí trang trải sinh hoạt gia đình và trả nợ".

Ghi nhận thực tế cho thấy, tín dụng dành cho người vay mua nhà hiện không siết như suy nghĩ của nhiều người, chỉ có điều mức lãi suất đã cao hơn so với những năm trước từ 0,5-1,5 %/năm. Đơn cử như NH TMCP An Bình (ABBANK) mới đây đã thông báo dành gói tín dụng 3.600 tỉ đồng cho các cá nhân vay mua nhà để ở, vay tiêu dùng với lãi suất cố định trong vòn 6 tháng đầu là từ 7%/năm. Hay gói cho vay mua, xây, sửa nhà đất của NH TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVcomBank) với khoản vay lên tới 85% giá trị tài sản bảo đảm, chấp nhận nhiều loại hình tài sản thế chấp…, lãi suất trong 6 tháng đầu là từ 7,49%/năm; trong 12 tháng đầu là 8,99%.

Song, trong khoảng 3 năm trở lại đây, sự tăng giá mạnh mẽ của nhà đất đòi hỏi người vay mua phải có khoản tiền tích lũy nhiều hơn hoặc chấp nhận khoản vay nhiều hơn, cũng có nghĩa là khoản tiền trả nợ cả gốc lẫn lãi hàng tháng là khá lớn. Giá của một căn hộ thuộc phân khúc trung bình nằm trên địa bàn khu vực quận 2, 9, Gò Vấp, Bình Tân hiện không còn ở mức 1-2 tỉ đồng mà đã tăng lên thành 2-3 tỉ đồng. Mức tối đa mà người mua nhà được vay là 70% giá trị căn hộ với lãi suất trung bình từ 11-12 %/năm, vị chi người vay phải trả ít nhất 15-20 triệu đồng gốc lẫn lãi/tháng, thời gian trả nợ cũng dài hơn. Anh Dũng nghiệm ra rằng: "Thu nhập của gia đình gồm 2 vợ chồng nếu dưới 30 triệu đồng chắc tôi không dám vay NH để mua nhà ở thời điểm này".

Một dự án căn hộ có sự tham gia bảo lãnh và hỗ trợ vay mua nhà

của ngân hàng trên địa bàn TP.HCM. Ảnh: Tấn Mạnh.

Lãi suất vẫn còn gia tăng

Thông tin từ ông Hoàng Việt Cường - Giám đốc khối kinh doanh, NH TMCP Nam Á (Nam A Bank) cho hay, lãi vay mua nhà hiện đang được các NH áp trong khoảng 11-12 %/năm, tùy theo đối tượng cũng như thời gian vay. So với năm trước, mức lãi suất này đã tăng 0,5-0,7 điểm phần trăm. Vốn cho vay mua nhà tại NH hiện không thiếu nhưng lãi suất có tăng một chút nên khách hàng cũng cần cân nhắc hơn. Ông phân tích thêm: "Khoản vay mua nhà thường là trung, dài hạn nên NH phải huy động nguồn vốn trung dài hạn với lãi suất cao hơn thời gian qua. Điều này phần nào lý giải nguyên nhân lãi vay mua nhà nhích lên".

Theo nhìn nhận của lãnh đạo một số NH khác, so với thời gian trước, lãi suất huy động đầu đã tăng đáng kể, nhất là lãi suất khoản gửi tiết kiệm trong trung và dài hạn. Lãi suất vay mua nhà sẽ khó giảm trong thời gian tới do nhiều NH hiện đang huy động với lãi suất từ 8%/năm trở lên cho kỳ hạn trên 12 tháng. Thêm vào đó, đã có một mặt bằng giá mới được hình thành do hệ số rủi ro được áp cho các khoản vay mua nhà ở mức khá cao trước tình hình thị trường bất động sản tiềm ẩn nhiều rủi ro.

Hệ số rủi ro đối với khoản vay mua bất động sản có số dư nợ trên 3 tỉ đồng là 150% và 100% đối với các khoản vay từ 1,5-3 tỉ đồng áp dụng hệ số 100% đã được NH Nhà nước đưa ra tại dự thảo thông tư thay thế Thông tư 36. Mục đích của quy định mới là nhằm hướng tín dụng bất động sản vào những người có nhu cầu thực, thúc đẩy phân khúc nhà ở thương mại giá rẻ và nhà ở xã hội phát triển hơn. Các NH thương mại cho biết, quy định trên dù mới chỉ là dự thảo nhưng đã có những sự điều chỉnh nhất định tại các NH để dần phù hợp với quy định mới và việc lãi vay mua nhà còn tăng nữa là khó tránh khỏi trong thời gian tới.

Vay đầu tư lướt sóng tiềm ẩn nhiều rủi ro Các chuyên gia cho rằng, lãi suất vay mua nhà đất đang có xu hướng nhích dần lên, do đó, những khoản vay mua để ở thực hiện có thể chấp nhận được. Nhưng nếu vay với mục đích đầu tư, lướt sóng sẽ tiềm ẩn rất nhiều rủi ro trong bối cảnh đà tăng giá bất động sản vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại.

(Theo Người lao động)