Mới đây, Ngân hàng Nhà nước cũng ban hành Quyết định 679 “Về mức lãi suất cho vay nhà ở xã hội tại các tổ chức tín dụng do Nhà nước chỉ định” là 4,8%/năm. Trong văn bản trình Thủ tướng Chính phủ, Hiệp hội Bất động sản Tp.HCM (HoREA) đã đưa ra những nhận định và đề xuất xoay quanh lãi suất ưu đãi vay mua nhà ở xã hội (NƠXH) 4,8%.

Theo đánh giá của HoREA, đây là lần đầu tiên kể từ ngày Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực đến nay, Chính phủ áp dụng thống nhất mức lãi suất cho vay mua NƠXHtại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) và tại các tổ chức tín dụng (TCTD) do Nhà nước chỉ định là 4,8%/năm.

Trước đó, giai đoạn 2016 - 2020, hàng năm Thủ tướng quyết định mức lãi suất cho vay NƠXH tại NHCSXH là 4,8%/năm; Ngân hàng Nhà nước (NHNN) quyết định mức lãi suất cho vay NƠXH tại các TCTD tương đương 5%/năm.

Đề xuất mức lãi suất ưu đãi vay mua nhà ở xã hội 3 - 3,5%/năm

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện chính sách tài chính, tín dụng ưu đãi NƠXH giai đoạn 2015 - 2020, Hiệp hội vẫn nhận thấy có nhiều mặt hạn chế, bất cập. Theo đó, chủ đầu tư dự án NƠXH không được vay ưu đãi tín dụng, phải vay thương mại với lãi suất khoảng 9%/năm và chi phí này được tính vào giá bán, giá cho thuê, giá thuê mua NƠXH. 

Điều này dẫn đến đơn giá nhà ở xã hội lên đến 18 - 20 triệu đồng/m2, tăng cao hơn mức 13 - 15 triệu đồng/m2 giai đoạn 2011 - 2015. Người mua, thuê mua nhà ở xã hội gần như không tiếp cận được nguồn vốn vay ưu đãi để mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Từ những phân tích trên, Hiệp hội kiến nghị Ngân hàng Nhà nước trình Thủ tướng xem xét quyết định về lãi suất cho vay ưu đãi 4,8%/năm, áp dụng cho cả người mua nhà ở xã hội và nhà ở thương mại theo Nghị quyết 02 ngày 7/1/2013 của Chính phủ để đảm bảo tính thống nhất và liên tục của chính sách.

Về lâu dài, khi nền kinh tế phát triển mạnh hơn, HoREA đề nghị Chính phủ xem xét áp dụng mức lãi suất ưu đãi vay mua nhà ở xã hội khoảng 3 - 3,5%/năm để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người có thu nhập trung bình, có thu nhập thấp đô thị, như nhiều nước đã thực hiện.

Hiệp hội đề nghị Chính phủ làm việc với Ủy ban thường vụ Quốc hội ghi nhận danh mục chi thực hiện chính sách nhà ở xã hội vào Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội “Về danh mục ưu tiên sử dụng vốn ngân sách đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025”.

Từ đó, có nguồn ngân sách tái cấp vốn, cấp bù lãi suất cho Ngân hàng Chính sách xã hội và các ngân hàng Vietcombank, Vietinbank, Agribank, BIDV, để có nguồn vốn “mồi” từ ngân sách nhà nước để thực hiện chính sách nhà ở xã hội, tạo điều kiện để các chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội và người mua, thuê mua nhà ở xã hội được vay vốn ưu đãi.

HoREA cũng đề nghị cho chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội vay vốn tín dụng ưu đãi tại Ngân hàng Chính sách xã hội và tại các ngân hàng Vietcombank, Vietinbank, Agribank, BIDV. 

Cuối cùng, Hiệp hội kiến nghị thực hiện quy định chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội chỉ để cho thuê được hưởng ưu đãi nhiều hơn về thuế, được giảm 70% thuế suất thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp.