Dự án của Alphanam ở Vũ Trọng Phụng bị bêu nhiều vi phạm. Ảnh: Thanh Niên

Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa có Thông báo Kết luận thanh tra một số dự án đầu tư xây dựng từ nguồn vốn ngân sách, nguồn vốn vay, việc chuyển đổi, chuyển nhượng, nhà đất của cơ quan nhà nước, doanh nghiệp nhà nước, nhà đất có vị trí đắc địa sang mục đích khác tại TP.Hà Nội giai đoạn 2003 - 2016.

Theo kết luận trên, tháng 12/2010, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành quyết định yêu cầu các doanh nghiệp có quyền sử dụng đất cũ phải di dời được phép hợp tác đầu tư với nhà đầu tư khác để thực hiện dự án.

Tuy nhiên, UBND TP.Hà Nội không có văn bản hướng dẫn và quy định cụ thể. Do đó, các doanh nghiệp 100% vốn Nhà nước khi đưa vị trí đất vào hợp tác liên doanh thành lập pháp nhân mới làm chủ đầu tư để chuyển mục đích sử dụng đất đã xác định giá trị lợi thế thương mại chưa sát với thị trường.

Trong đó, điển hình có một số doanh nghiệp khi lựa chọn nhà đầu tư đưa lợi thế đất để đấu giá đã thu về cho Nhà nước số tiền lớn như: dự án phát triển nhà Phong Phú - Deawon - Thủ Đức tại 378 Minh Khai (312,9 tỷ đồng).

Song, nhiều doanh nghiệp khác không tổ chức đấu giá lựa chọn nhà đầu tư (tự thỏa thuận theo hình thức hỗ trợ) nên thu về số tiền thấp, như: Dự án số 1 Phùng Chí Kiên, dự án tại 365A Minh Khai, dự án 167 Thụy Khuê, dự án 69 Vũ Trọng Phụng, dự án Công ty CP Dụng cụ số 1 tại 108 Nguyễn Trãi, dự án 44 Yên Phụ, dự án 430 Cầu Am,...

Dự án tại lô đất C3 là một phần dự án Khu đô thị Trung Hòa Nhân Chính (quận Cầu Giấy), khu đất sạch đã có hạ tầng được xây dựng bằng ngân sách Nhà nước, nhưng năm 2009, UBND Hà Nội thu hồi và giao cho chủ đầu tư thực hiện dự án không qua hình thức đấu giá. Điều này vi phạm khoản 1, điều 58 Luật Đất đai 2003 và vi phạm Quyết định số 216/2005 của Thủ tướng.

Theo kết luận thanh tra, trách nhiệm của những sai phạm nói trên thuộc về Bộ Xây dựng, UBND Hà Nội, Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Tài chính cùng Sở Tài nguyên & Môi trường.

Liên quan đến việc đầu tư xây dựng theo quy hoạch, TTCP cho biết, tháng 7/2011, Thủ tướng đã có Quyết định 1259 phê duyệt quy hoạch chung xây dựng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 tầm nhìn 2050. Sau đó, UBND TP.Hà Nội đã có kế hoạch triển khai, tổ chức lập 68 đồ án quy hoạch.

Tuy nhiên, TTCP cho rằng, việc triển khai đồ án quy hoạch phân khu quá chậm, các đồ án quy hoạch phân khu đến năm 2015 mới được phê duyệt. Việc chậm phê duyệt quy hoạch làm ảnh hưởng đến công tác quản lý trật tự xây dựng đô thị, phá vỡ quy hoạch, gây quá tải cho mạng lưới giao thông và hạ tầng ở một số khu đô thị.

Theo kết luận thanh tra, trong số 38 dự án kiểm tra, có 4 dự án chậm đưa đất vào sử dụng so với tiến độ. Tuy nhiên, chỉ dự án tại 47 Nguyễn Tuân được UBND Hà Nội xác định tiền chậm tiến độ với số tiền trên 13 tỷ đồng.

Còn 3 dự án UBND TP.Hà Nội không thực hiện gồm: dự án tại 31 Láng Hạ, dự án tại 108 Nguyễn Trãi và dự án chung cư để bán và văn phòng cho thuê tại đường Ngụy Như Kon Tum do Tổng công ty Thành An (Binh đoàn 11, Bộ Quốc phòng) làm chủ đầu tư, gây thất thu ngân sách Nhà nước và vi phạm khoản 4, Điều 2 Nghị định 135/2016 của Chính phủ...

Số tiền sai phạm gần 4.000 tỷ đồng

Ngoài ra, trong 38 dự án được kiểm tra thì có tới 8 dự án còn nợ đọng tiền sử dụng đất, tiền thuê đất, tiền chậm nộp với số tiền lên tới 1.900 tỷ đồng. Tổng số tiền sai phạm được phát hiện qua thanh tra là gần 4.000 tỷ đồng.

Trong đó, số tiền hơn 400 tỷ đồng tạm tính tiền sử dụng đất do chủ đầu tư tự ý chuyển mục đích sử dụng đất của dự án 302 Cầu Giấy; số tiền gần 90 tỷ tạm tính tiền sử dụng đất bổ sung đối với tầng do chủ đầu tư một số dự án sử dụng vào mục đích kinh doanh.

Số tiền hơn 1.400 tỷ đồng tiền sử dụng đất, thuê đất do chủ đầu tư của một số dự án còn nợ đọng; số tiền gần 489 tỷ đồng chậm nộp tiền sử dụng đất do chủ đầu tư một số dự án còn nợ đọng.

Số tiền hơn 49 tỷ đồng tạm tính tiền thuế thu nhập doanh nghiệp từ hoạt động chuyển nhượng vốn góp do một số nhà đầu tư tại một số dự án chưa thực hiện; số tiền hơn 1.480 tỷ đồng tạm tính tiền sử dụng đất của một số dự án phải nộp bổ sung do UBND TP. Hà Nội khi tính tiền sử dụng đất đã đưa một số khoản chi phí vào xác định không đúng quy định.

Theo kết luận thanh tra, trách nhiệm của những thiếu sót, sai phạm trên thuộc UBND thành phố Hà Nội, các Sở ngành: Kế hoạch & Đầu tư, Tài chính, Tài nguyên & Môi trường.

Trước những sai phạm trên, TTCP kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Bộ Xây dựng tổ chức kiểm điểm trách nhiệm trong việc hướng dẫn và thẩm định một số dự án.

Giao UBND TP. Hà Nội tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ, đồng thời chỉ đạo các sở, ngành, đơn vị kiểm điểm trách nhiệm của tập thể, cá nhân qua các thời kỳ trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, tham mưu, đề xuất, thiếu kiểm tra, đôn đốc, chậm phát hiện xử lý các sai phạm trong việc thực hiện chức năng quản lý nhà nước theo kết luận thanh tra...